Έξι λόγοι για να επιλέξουμε τη σούπα ως γεύμα

Η Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Έλενα Τρουλλίδου μας εξηγεί γιατί να εντάξουμε τις σούπες στο πρόγραμμα διατροφής μας και πώς μπορούμε να αποφύγουμε περιττές θερμίδες.

Έχουμε την τύχη να ζούμε σε μια χώρα με μεγάλη ηλιοφάνεια και υψηλές θερμοκρασίες τους περισσότερους μήνες του χρόνου. Όταν όμως οι θερμοκρασίες αρχίσουν να πέφτουν και ο χειμώνας μπει για τα καλά, συνήθως ψάχνουμε τρόπους και φαγητά που θα μας κρατήσουν ζεστούς και χορτάτους.

Η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, αφού τους κρύους μήνες, για να διατηρηθεί η θερμοκρασία του σώματος μας στα φυσιολογικά επίπεδα, αυξάνεται η θερμογένεση, δηλαδή οι καύσεις που κάνει ο οργανισμός. Έτσι καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες, το οποίο ουσιαστικά είναι θετικό αν το εκμεταλλευτούμε και δεν αυξήσουμε την πρόσληψη τροφής. Όμως, αυτό που συμβαίνει συνήθως είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς νιώθουμε περισσότερη πείνα και καταλήγουμε να υπερκαταναλώνουμε είτε φαγητό είτε ενδιάμεσα σνακ, συχνά αυξημένα σε λίπος.

Σούπα… η θαυματουργή!

Η σούπα αποτελεί το κατ’ εξοχήν πιάτο του χειμώνα αφού σερβίρεται ζεστή ώστε να μας προσφέρει τη θερμότητα που χρειαζόμαστε και την ενέργεια που έχουμε ανάγκη μετά από μια κρύα μέρα. Επίσης, οι σούπες είναι πολύ νόστιμες, ελαφριές και εύπεπτες και αποτελούν ιδανική λύση για ένα σνακ ή ακόμα και κυρίως γεύμα.

Ανέκαθεν οι σούπες είχαν καίριο ρόλο στη διατροφή μας και αποτελούσαν την απλούστερη λύση για παροχή φαγητού κάτω από συνθήκες φτώχειας και ανέχειας αφού ουσιαστικά μπορούν να παρασκευαστούν από όποιο διαθέσιμο τρόφιμο υπάρχει στο νοικοκυριό. Και ας μη ξεχνάμε πως οι σούπες σερβίρονται για θεραπευτικούς-αναρρωτικούς λόγους.

Η πιο διάσημη ελληνική σούπα είναι ο Σπαρτιάτικος μέλανας ζωμός. Επίσης, η σούπα με φακές, η φασολάδα, η κακαβιά, ο πατσάς, ο τραχανάς και το αυγολέμονο.

Γιατί να επιλέξουμε τη σούπα ως γεύμα;

Οι σούπες αποτελούν πολύ καλή διατροφική επιλογή για να διατηρήσουμε το βάρος μας ή ακόμα και για απώλεια σωματικού λίπους όταν δεν περιέχουν λάδι ή βούτυρο ή έστω περιέχουν λάδι σε μικρή ποσότητα (μέχρι 1 κουταλιά σούπας ανά μερίδα) π.χ. χορτόσουπα.

1. Καταρχήν, οι σούπες είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να προσθέσουμε λαχανικά και προϊόντα υψηλά σε φυτικές ίνες στη διατροφή μας, χωρίς να χρειάζονται ιδιαίτερα έξοδα και ιδιαίτερη προετοιμασία.
2. Η κατανάλωση της προσφέρει ικανοποίηση και κορεσμό, ενώ πολλές επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν ότι όταν μια χορτόσουπα χρησιμοποιείται σαν ορεκτικό οι συνολικές θερμίδες που προσλαμβάνονται στο κύριο γεύμα είναι λιγότερες, κατά 20% περίπου.
3. Επιπλέον, η διαδικασία κατανάλωσης μιας μερίδας σούπας μας απασχολεί για πολύ ώρα γεγονός που συντελεί στη γρηγορότερη δημιουργία αίσθησης κορεσμού με συνέπεια τη χαμηλότερη πρόσληψη φαγητού και θερμίδων.
4. Καθώς αποτελείται κατά πολύ μεγάλο ποσοστό από νερό (45-75% του όγκου της), μία σούπα μπορεί να συνεισφέρει και στην ενυδάτωση του οργανισμού.
5. Επιπλέον, το νερό σε συνδυασμό με την υψηλή περιεκτικότητα της σούπας σε φυτικές ίνες βοηθούν στη καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος και στη ρύθμισης της δυσκοιλιότητας.
6. Οι σούπες εφοδιάζουν τον ανθρώπινο οργανισμό με ποικιλία βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων όπως φυλλικό οξύ, βιταμίνη Β12 (μανιταρόσουπες, κρεατόσουπες) σελήνιο, ψευδάργυρο, χαλκό, σίδηρο (κρεατόσουπες) μαγγάνιο, φωσφόρο και έτσι αποτελούν ιδανική τροφή για τα άτομα της τρίτης ηλικίας αλλά και για τα παιδιά.

Να προτιμήσω τις έτοιμες σούπες εμπορίου… ναι ή όχι;

Σίγουρα πάντα πρέπει να προτιμούμε οι σούπες να είναι σπιτικές και να παρασκευάζονται από φρέσκα υλικά. Οι τυποποιημένες σούπες του εμπορίου έχουν αρκετά πλεονεκτήματα:

1. Οι σούπες του εμπορίου μας δίνουν τη δυνατότητα να "γλιτώνουμε" χρόνο από τη διαδικασία της προετοιμασίας.
2. Έχουν χαμηλό θερμιδικό περιεχόμενο ανά μερίδα και προκαλούν έντονο αίσθημα κορεσμού.
3. Οι σούπες αυτές αποτελούνται από μια μεγάλη ποικιλία συστατικών τα οποία βρίσκονται στις κατάλληλες αναλογίες έτσι ώστε να ικανοποιούν τις απαιτήσεις του σύγχρονου τρόπου ζωής.

Από την άλλη, πολλές συσκευασμένες σούπες μπορεί να περιέχουν αρκετό λίπος, πολλές θερμίδες και αλάτι. Επομένως χρειάζεται εκπαίδευση ως προς την αναγνώριση των "κινδύνων" στις διατροφικές ετικέτες.

Αναζητήστε σούπες με τα εξής χαρακτηριστικά:

• Κάτω από 250 θερμίδες/ μερίδα.
• Κάτω από 3 γρ. λίπους/ μερίδα.
• Τουλάχιστον 3 γρ. φυτικών ινών/ μερίδα.
• Έως 600 mg νατρίου/ μερίδα.

Όταν ετοιμάζω μια σούπα, πώς μπορώ να αποφύγω περιττές θερμίδες;

Ανάλογα με το είδος της σούπα που θα παρασκευάσουμε μπορούμε να ακολουθήσουμε μερικά τρικς που θα μας γλιτώσουν επιπλέον θερμίδες και λίπος.

1. Στις σούπες όπου η συνταγή προτείνει την προσθήκη κρέμας γάλακτος μπορούμε, για να αποφύγουμε τα κορεσμένα λιπαρά και τις επιπλέον θερμίδες, να την αντικαταστήσουμε με γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά ή με φυτική κρέμα γάλακτος χαμηλών λιπαρών.
2. Aν θέλουμε να αυγοκόψουμε τη σούπα μπορούμε, για να την κάνουμε πιο υγιεινή και ελαφριά, να παραλείψουμε τον κρόκο του αυγού και να βάλουμε μόνο το ασπράδι του.
3. Μπορούμε να προσθέσουμε υπολείμματα λαχανικών από προηγούμενα φαγητά και σαλάτες που έχουμε φτιάξει ή να κόψουμε φρέσκα λαχανικά για να αυξήσουμε την περιεκτικότητα της σούπας σε φυτικές ίνες. Σχεδόν όλα τα λαχανικά ταιριάζουν στις σούπες αλλά φαίνεται ότι οι περισσότεροι προτιμούν να προσθέτουν σπανάκι, μπρόκολο, καλαμπόκι, σέλινο, μανιτάρια, καρότα και πατάτες.
4. Όταν θέλουμε να προσθέσουμε κρουτόνια στη σούπα, μπορούμε αντί για τα έτοιμα του εμπορίου τα οποία είναι συνήθως τηγανιτά ή παρασκευασμένα με προσθήκη λαδιού  και ζάχαρης και σίγουρα με πολλές θερμίδες, να θρυμματίσουμε 1-2 φρυγανιές ολικής άλεσης μέσα στη σούπα.

Σε πολλές διατροφές - δίαιτες που έχω βρει στο διαδίκτυο βλέπω να συστήνουν για κατανάλωση πρωτεϊνικές σούπες. Τι είναι αυτές οι σούπες;

Οι πρωτεϊνικές σούπες είναι σούπες οι οποίες παρασκευάζονται με ζωικά προϊόντα. Αυτές είναι η κρεατόσουπα, η κοτόσουπα και η ψαρόσουπα. Σε αυτές τις σούπες μπορούμε να προσθέσουμε και άμυλο, όπως ρύζι, πατάτα, φακές ή κάποιο ζυμαρικό αφαιρόντας το κρέας ή ψάρι από το ζωμό και επανατοποθετώντας το αφού έχει ψηθεί το αμυλώδες τρόφιμο.

Είναι αλήθεια ότι η σούπα φακής είναι τόσο θρεπτική;

Οι φακές αποτελούν ένα πολύ θρεπτικό τρόφιμο, πλούσιο σε αμινοξέα, φυτικές ίνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και μέταλλα, με εξαιρετικά οφέλη για την υγεία καθώς ασκεί σημαντική καρδιοπροστατευτική δράση και  συμβάλλει στην καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Επιπλέον, οι φακές αποτελούν πολύ καλή πηγή ασβεστίου και σιδήρου, ο οποίος απορροφάται καλύτερα όταν συνδυάζεται με κάποια πηγή βιταμίνης C (πορτοκάλι, λεμόνι, πιπεριές). Οι φακές, λόγω του χαμηλού τους γλυκαιμικού δείκτη ενδείκνυνται στην πρόληψη σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ, ενώ λόγω της χαμηλής περιεκτικότητάς τους σε νάτριο αποτελούν ιδανική τροφή για υπερτασικούς ασθενείς.

Έλενα Τρουλλίδου

Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος BSc (Hons)  MSc (Hons) PhDCand

Τηλ.: 00357 22 256752

Site: www.mydietspot.com

Facebook: Έλενα Τρουλλίδου Clinical Dietitian - Nutritionist 

Ιnstagram: Elena Troullidou

Email: elenatroullidou@hotmail.com / info@mydietspot.com