Σαρακοστή και νηστεία

Η Στέλλα Πετρίδου, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος σου λέει όλα όσα θέλεις να γνωρίζεις για αυτή την περίοδο. 

Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι μια περίοδος επτά εβδομάδων που καταλήγει στη Μεγάλη Εβδομάδα. Ξεκινάει την Καθαρά Δευτέρα και ολοκληρώνεται το Μεγάλο Σάββατο. Η νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής μνημονεύει τη νηστεία του Χριστού στην έρημο.

Τις μέρες της Σαρακοστής, ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων αποφασίζει να νηστέψει ακολουθώντας τις θρησκευτικές μας παραδόσεις. Μερικοί αποφασίζουν να ακολουθήσουν νηστεία 40 ημερών και κάποιοι άλλοι ακολουθούν νηστεία μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα.

Ποια είναι τα διατροφικά χαρακτηριστικά της νηστείας:

Η περίοδος της νηστείας είναι μια περίοδος που απαιτεί την αποχή από τρόφιμα ζωικής προέλευσης και έτσι η διατροφή είναι βασισμένη κυρίως σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης, όπως φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια και θαλασσινά. Η διατροφή που ακολουθούμε τη Σαρακοστή θυμίζει κατά πολύ τα χαρακτηριστικά της Μεσογειακής Διατροφής.

Νεότερα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η διατροφή που ακολουθείτε κατά την περίοδο της Σαρακοστής έχει ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία, καθώς συμβάλλει στη μείωση της χοληστερόλης του αίματος (κακής χοληστερόλης-LDL), και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας.

Μπορεί η νηστεία να είναι επιβλαβής για την υγεία;

Κατά την διάρκεια της νηστείας οι περισσότεροι καταναλώνουν τρόφιμα που αναφέρθηκαν παραπάνω δηλαδή φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια και ξηρούς καρπούς. Επίσης υπάρχει υψηλή κατανάλωση κυρίως ψωμιού, απλών υδατανθράκων όπως το ρύζι, η πατάτα και τα ζυμαρικά, πολλά λιπαρά και τηγανιτά τρόφιμα.

Κατά καιρούς συναντώ αρκετά άτομα στο γραφείο που μου αναφέρουν ότι νηστεύουν με αυτόν τον τρόπο... Το αποτέλεσμα είναι ότι με το πέρας της νηστείας έχουν αυξήσει το σωματικό τους βάρος και το σωματικό τους λίπος. Για τον λόγο αυτό, η νηστεία πολλές φορές καταλήγει να είναι επιβλαβής.

Με αυτό το μοτίβο διατροφής το σωματικό βάρος είναι πολύ εύκολο να αυξηθεί. Τα επεξεργασμένα υδατανθρακούχα τρόφιμα (λευκό ψωμί, λευκά μακαρόνια, επεξεργασμένο ρύζι) χορταίνουν πιο δύσκολα από τα τρόφιμα που περιέχουν πρωτεΐνη και φυτικές ίνες και λόγω της αύξησης που προκαλούν στη γλυκόζη του αίματος, οδηγούν σε μικρότερο κορεσμό και αυξημένη πείνα. Συνεπώς, είναι πολύ εύκολο να καταναλώσετε μεγάλες ποσότητες.

Πέρα από τα υδατανθρακούχα τρόφιμα, αυτές τις ημέρες καταναλώνονται και αρκετά τηγανιτά, όπως οι πατάτες, τα θαλασσινά και κάποια λαχανικά (κολοκυθάκια, μελιτζάνες, ταραμοκεφτέδες). Οι θερμίδες τους είναι αρκετά αυξημένες, όπως και τα λιπαρά, λόγω του λαδιού στο οποίο τηγανίζονται. Επιπλέον, λόγω της θερμικής επεξεργασίας τα λαχανικά χάνουν τη θρεπτική τους αξία και το λάδι μπορεί να σας προσδώσει trans λιπαρά οξέα, εάν χρησιμοποιηθεί πολλές φορές για τηγάνισμα.

Επωφεληθείτε στο έπακρο από τη νηστεία:

Τα φρούτα, τα λαχανικά και τα όσπρια αποτελούν βασικούς πρωταγωνιστές της διατροφής μας συμβάλλοντας στην αύξηση των φυτικών ινών που προσλαμβάνουμε, οι οποίες ως γνωστό βοηθούν στην λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος.

Επίσης, με την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, θωρακίζουμε τον οργανισμό μας με καροτίνες (β-καροτίνη, λικοπίνη), βιοφλανοειδή και βιταμίνες που είναι γνωστές για την αντιοξειδωτική τους δράση και την τόνωση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Ακόμα, οι φυτικές ίνες βοηθούν στην ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα.

Τα ψάρια, τα οποία επίσης αποτελούν μέρος μιας νηστίσιμης διατροφής, είναι πλούσια σε πρωτεΐνη, και στα "διάσημα" πλέον ω3 λιπαρά οξέα, τα οποία θεωρούνται απαραίτητα για την καλή λειτουργεία του νευρικού συστήματος και της πνευματικής μας ανάπτυξης.

Συμπερασματικά:

Έτσι λοιπόν, αν υπάρχει ποικιλία και μέτρο στη διατροφή τότε η νηστεία μόνο καλό μπορεί να κάνει στον οργανισμό μας, αφού μπορούμε να επιτύχουμε ένα καλύτερο λιπιδαιμικό προφίλ, καθώς επίσης μπορούμε να βελτιώσουμε και την αρτηριακή μας πίεση λόγω της αυξημένης πρόσληψης των φρούτων και των λαχανικών.

Αξιοποιήστε λοιπόν τη νηστεία και σαν μία αφορμή για να κερδίσετε "πόντους" υγείας! 

Καλή Σαρακοστή!

Στέλλα Πετρίδου,

Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος (MSc)

Συμβεβλημένη με το Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ)

Τηλ: 99038921

Email: stellapetridou@hotmail.com

Instagram: @nutritionplanforlife

Website: https://nutritionplanforlife.wordpress.com

Facebook Page: Stella Petridou Clinical Dietitian - Nutritionist