Συμπληρώματα διατροφής: Ποια είναι η ορθή χρήση τους;

Η Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Στέλλα Πετρίδου μας εξηγεί ποια είναι η σωστή χρήση των συμπληρωμάτων διατροφής.

Ένα από τα συχνότερα ερωτήματα που δέχονται οι επιστήμονες υγείας είναι κατά πόσο η σωστή και ισορροπημένη διατροφή μπορεί να αντικατασταθεί από συμπληρώματα διατροφής.

Αν και η απάντηση φαίνεται αυτονόητη, ότι δηλαδή δεν μπορούμε να αντικαταστήσουμε ή να αναπληρώσουμε όλα τα θρεπτικά συστατικά της διατροφής με συμπληρώματα, ερχόμαστε πολύ συχνά αντιμέτωποι με μια πραγματικότητα. Ότι δηλαδή, παρά το ότι οι γνώσεις μας τα τελευταία χρόνια σχετικά με τα οφέλη διάφορων τροφίμων και συστατικών τους είναι αναρίθμητα και πραγματικά πολύ ισχυρά και παρά το ότι η διάχυση της γνώσης από τους επιστήμονες υγείας προς τους καταναλωτές είναι έντονη, απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο από τις διατροφικές συνήθειες που μπορούν να μας προφυλάξουν και να αναβαθμίσουν την υγεία μας.

Τι ορίζεται ως συμπλήρωμα διατροφής;

Συμπλήρωμα διατροφής είναι το προϊόν που επιδιώκει να συμπληρώσει τα "κενά" της καθημερινής διατροφής και μπορεί να περιέχει ένα ή περισσότερα από τα εξής διατροφικά συστατικά: βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, εδώδιμη ύλη, μακροθρεπτικά συστατικά, βότανα, προϊόντα μικροβιακής προέλευσης, διαιτητικά υποκατάστατα που η χρήση του θα αυξήσει την συνολική ημερήσια πρόσληψη. Κυκλοφορούν με τη μορφή δισκίου, ταμπλέτας, κάψουλας, αμπούλας, σκόνης ή και υγρού.

Σε ποιες κατηγορίες χωρίζονται τα συμπληρώματα διατροφής;

• Συμπληρώματα με αναγνωρισμένη λειτουργία και συμβολή στη διατροφή, όπως οι βιταμίνες, τα μέταλλα, τα ιχνοστοιχεία, αμινοξέα και τα παράγωγά τους.
• Προϊόντα προερχόμενα από βότανα.
• Τρόφιμα ειδικής διατροφής ή άλλα χημικά συστατικά ή παράγοντες προερχόμενοι από ένα διευρυμένο πεδίο και έχουν ποικίλη φυσιολογική και λειτουργική δράση.

Σε τι είναι ωφέλιμα τα συμπληρώματα διατροφής;

• Στη λειτουργία και δομή (πρόληψη και θεραπεία).
• Στην περίπτωση ανεπαρκειών ή κάλυψη αυξημένων αναγκών.
• Στην περίπτωση τροφικής αλλεργίας ή τροφικής αποστροφής.
• Σε μηχανισμούς με δομικά και λειτουργικά αποτελέσματα (βελτίωση απόδοσης).
• Για την ενίσχυση της καλής υγείας του ατόμου ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα (τόνωση).

Από τη μια έχουμε τα αναμφισβήτητα και διεθνώς αναγνωρισμένα οφέλη της μεσογειακής διατροφής (μακροζωία, πρόληψη στεφανιαίας νόσου και διαβήτη τύπου 2, αντιοξειδωτική προστασία, αντιφλεγμονώδη δράση) και από την άλλη την πραγματικότητα ότι η πρόληψη νοσημάτων και η φροντίδα της υγείας μας δεν μπορεί να περιμένει.

Τι είναι ισορροπημένη διατροφή;

Το βασικό κλειδί για μια υγιεινή - ισορροπημένη διατροφή είναι η ποικιλία και το μέτρο. Αυτό σημαίνει, ότι επιλέγοντας τρόφιμα απ’ όλες τις ομάδες τροφίμων, χωρίς να υπάρχουν υπερβολές στις ποσότητες και λαμβάνοντας όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο για ασθένειες όπως οι καρδιοπάθειες, ο καρκίνος και ο διαβήτης.

Η Μεσογειακή πυραμίδα διατροφής είναι έτσι μελετημένη που να μπορεί να παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά για έναν υγιή ενήλικα, έφηβο ή παιδί για να θωρακίσει την υγεία του και στην περίπτωση των παιδιών να εξασφαλίσει ότι θα έχει τη βέλτιστη σωματική και πνευματική ανάπτυξη.

Η χρήση των συμπληρωμάτων διατροφής σε κάποιες ειδικές κατηγορίες του πληθυσμού όπως οι χορτοφάγοι, οι αθλητές, οι έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες, οι γυναίκες στην περι-εμμηνοπαυσική περίοδο, είναι χρήσιμη και σε κάποιες περιπτώσεις απαραίτητη.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε τον επίσημο ορισμό των συμπληρωμάτων διατροφής που είναι:

"Προϊόντα που περιέχουν συμπυκνωμένα ένα ή περισσότερα θρεπτικά συστατικά των οποίων ο προορισμός είναι να συμπληρώνουν το ημερήσιο διαιτολόγιο του ανθρώπου όταν η διατροφή του δεν είναι ισορροπημένη".

Ποια η σωστή χρήση των συμπληρωμάτων διατροφής;

Πάντοτε μετά τη συμβουλή ιατρού, φαρμακοποιού ή κλινικού διαιτολόγου και σύμφωνα με το ατομικό ιστορικό και τις προσωπικές ανάγκες, στο πλαίσιο ενός ισορροπημένου προγράμματος διατροφής.
Η λανθασμένη ή "κακή" χρήση τους ενέχει το κίνδυνο παρενεργειών, αλληλεπιδράσεων, υπερδοσολογίας, τοξικότητας και προβλημάτων ασφάλειας.

Επομένως το δίλημμα "τρόφιμα ή συμπληρώματα" δεν είναι αληθινό. Κανένα σκεύασμα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ισορροπημένη διατροφή παρά μόνο να τη συμπληρώσει.

Παράλληλα, επειδή η διατροφική πρόληψη βασίζεται στη συνεχή και επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε αλλά αντίθετα να αναζητούμε λύσεις χωρίς ταμπού, αλλά και χωρίς να πέφτουμε σε παγίδες υπερκατανάλωσης συμπληρωμάτων, ιδιαίτερα χωρίς να συμβουλευόμαστε τους ειδικούς.

Στέλλα Πετρίδου

Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος (MSc)

Τηλ: 99038921

Email: stellapetridou@hotmail.com

Instagram: nutritionplanforlife

Website: https://nutritionplanforlife.wordpress.com

Facebook: Stella Petridou Clinical Dietitian - Nutritionist