Τρόποι διαχείρισης της απώλειας μαλλιών για γυναίκες που βιώνουν τον καρκίνο

Στο πλαίσιο του προγράμματος “Αλλάζω… Παραμένω εγώ” του ΠΑΣΥΚΑΦ  

Στο άκουσμα της διάγνωσης του καρκίνου και του ενδεχομένου της απώλειας μαλλιών, μπορεί να βιώνετε διάφορα συναισθήματα, όπως ανησυχία, έκπληξη, φόβο, θλίψη, ντροπή, απελπισία ή ακόμη και συναισθηματικό μούδιασμα. Τα προαναφερόμενα αποτελούν απόλυτα φυσιολογικά συναισθήματα στο άκουσμα της διάγνωσης του καρκίνου και της πιθανής απώλειας των μαλλιών ως επακόλουθο των ιατρικών θεραπειών που λαμβάνετε για την καταπολέμηση του καρκίνου (π.χ., χημειοθεραπεία). Παρόλο που μπορεί να μην έχετε έλεγχο στο κατά πόσο θα επέλθει απώλεια μαλλιών, μπορείτε να προετοιμάσετε τον εαυτό σας καθώς και τους άλλους γύρω σας. Με αυτό τον τρόπο είναι δυνατό να αποκτήσετε έλεγχο στο πώς θα θέλατε εσείς να βιώσετε τη διαδικασία της απώλειας μαλλιών, γεγονός που θα συνδράμει στην πιο ομαλή προσαρμογή σας σχετικά με την αυτοεικόνα σας. 

Ο ΠΑΣΥΚΑΦ με το Πρόγραμμα "Αλλάζω…ΠΑΡΑΜΕΝΩ ΕΓΩ"  μπορεί να σας προσφέρει συμβουλευτική υποστήριξη μέσα από την Υπηρεσία Κοινωνικής Στήριξης Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί του ΠΑΣΥΚΑΦ σας ενημερώνουν για τις επιλογές που έχετε, όπως για παράδειγμα τη χρήση καπέλου, μαντηλιού ή περούκας. Εξετάστε το ενδεχόμενο να πειραματιστείτε δοκιμάζοντας διάφορα καπέλα, μαντήλια και περούκες προτού ξεκινήσει η απώλεια των μαλλιών σας καθώς αυτό θα σας βοηθήσει στην ομαλή προσαρμογή σε αυτή τη συνθήκη, όταν προκύψει. Δοκιμάζοντας διάφορες περούκες, ίσως είναι ευκολότερο να βρείτε το χρώμα και το στυλ που σας ταιριάζει και σας αρέσει. Σε περίπτωση που δεν επιθυμείτε να φορέσετε περούκα, μπορείτε να δοκιμάσετε διάφορα μαντήλια. 

Επίσης, μέσα από την Υπηρεσία Ψυχολογικής Στήριξης του ΠΑΣΥΚΑΦ μπορείτε να μιλήσετε και να συμβουλευτείτε έναν από τους ειδικούς ψυχολόγους του Συνδέσμου. Οι συναντήσεις με τους Ψυχολόγους σας  βοηθουν στο πώς να ενημερώσετε τα παιδιά σας και τα αγαπημένα σας πρόσωπα σχετικά με το ενδεχόμενο απώλειας των μαλλιών σας. Επιπλέον, μέσα από αυτές τις συναντήσεις, μπορείτε να διερευνήσετε το πώς θα θέλατε να διαχειριστείτε την απώλεια μαλλιών πριν ακόμη προκύψει.

Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει «μια συνταγή» για τη διαχείριση των συναισθηματικών και άλλων αλλαγών που προκύπτουν ως επακόλουθο των θεραπειών για τον καρκίνο. Δεν υπάρχει σωστός ή λανθασμένος τρόπος διαχείρισης καθώς ο θεμιτός τρόπος διαχείρισης εναπόκειται στις ανάγκες του κάθε ατόμου. Το κάθε άτομο μπορεί να επιλέξει αυτό που ταιριάζει καλύτερα στο ίδιο σύμφωνα με τις ανάγκες του. Κάποιες γυναίκες επιλέγουν να κόβουν τα μαλλιά τους πολύ κοντά πριν ακόμη παρουσιαστεί η απώλεια μαλλιών. Άλλες επιλέγουν να κόβουν τα μαλλιά τους σταδιακά πιο κοντά ενώ κάποιες άλλες επιλέγουν να μην τα κόψουν καθόλου. Επιπλέον, υπάρχουν γυναίκες που επιθυμούν να γίνει ψύξη του τριχωτού της κεφαλής τους για να μειώσουν την πιθανότητα απώλειας μαλλιών ως απόρροιας της χημειοθεραπευτικής αγωγής. 

Είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας για να σας ενημερώσει σχετικά με τα ποσοστά επιτυχίας της ψύξης του τριχωτού της κεφαλής σύμφωνα με την ηλικία σας, το στάδιο του καρκίνου σας, την κατάσταση των μαλλιών σας καθώς και την κατάσταση της υγείας σας. Επιπρόσθετα, υπάρχουν γυναίκες που επιθυμούν να αφήσουν το τριχωτό της κεφαλής τους ως έχει χωρίς να χρησιμοποιήσουν οτιδήποτε για να το καλύψουν. Όλα τα παραπάνω αποτελούν επιλογές και όχι σωστές ή λανθασμένες κατευθύνσεις. 

Όλοι οι άνθρωποι βιώνουμε «συναισθηματικές καταιγίδες», δηλαδή επώδυνα συναισθήματα και μη βοηθητικές σκέψεις όταν αντιμετωπίζουμε στρεσογόνες καταστάσεις ζωής, όπως ο καρκίνος και οι επιπτώσεις του. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε τα συναισθήματά μας. Μπορούμε όμως να δημιουργήσουμε χώρο για τα συναισθήματά μας, να αναγνωρίσουμε ότι είναι φυσιολογικά και να επιτρέψουμε να είναι εκεί χωρίς να προσπαθούμε να τα αποφύγουμε, ακόμη κι αν αυτό είναι δύσκολο. Μπορούμε να αναγνωρίζουμε «ότι εμφανίζεται μέσα μας» όπως συναισθήματα, σκέψεις, σωματικές αισθήσεις, αναμνήσεις (π.χ., "Εδώ είναι ο φόβος", "Να το μυαλό μου που ανησυχεί") και να συμπεριφερόμαστε στον εαυτό μας με ευγένεια και συμπόνια.

Αναλογιστείτε με ποιους τρόπους αυτοφροντίδας δείχνετε ευγένεια και καλοσύνη προς τον εαυτό σας καθώς βιώνεται την εμπειρία της απώλειας μαλλιών. Μπορείτε να θέσετε βραχυπρόθεσμους εφικτούς στόχους σύμφωνα με τις προσωπικές σας αξίες, δηλαδή τα πράγματα που σας δίνουν νόημα. Για παράδειγμα, αν η αξία της αυτοφροντίδας είναι σημαντική για εσάς, μπορείτε να θέσετε στόχους όσον αφορά την περιποίηση της εξωτερικής σας εμφάνισης με το να εξερευνήσετε και να πειραματιστείτε με τις καινούργιες πτυχές του εαυτού σας (π.χ., να δοκιμάσετε διάφορα μαντήλια, περούκεςκαι μακιγιάζ).  

Δεν υπάρχει μία συνταγή και μία λύση για τη διαχείριση των συναισθηματικών δυσκολιών που προκύπτουν από την απώλεια μαλλιών ως αποτέλεσμα των ιατρικών θεραπειών καταπολέμησης του καρκίνου. Είναι σημαντικό να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι είστε πολύ περισσότερα από αυτό με το οποίο παλεύετε και να ζητάτε βοήθεια, υποστήριξη και συμβουλές, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής στήριξης και ψυχολογικής βοήθειας, όταν το έχετε ανάγκη. 

Ο ΠΑΣΥΚΑΦ με το Πρόγραμμα "Αλλάζω…ΠΑΡΑΜΕΝΩ ΕΓΩ"  μπορεί να σας προσφέρει και συμβουλευτική υποστήριξη και παροχή περούκας μέσω δανεισμού.

Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Συνδέσμου https://pasykaf.org/el-allazo-parameno-ego/

Βιβλιογραφία

Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson K. G. (2012). Acceptance and commitment therapy: The process and practice of mindful change. New York, NY: Guildford Press. 

Zacharia, M., & Karekla, M. (2022). The Role of Psychologists and Psychological Approaches in Cancer Care. In A. P. Kassianos (Ed.), Handbook of Quality of Life in Cancer (pp. 311-337). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-84702-9_19 

Υπηρεσίας Ψυχολογικής Στήριξης ΠΑΣΥΚΑΦ 

Μαριάννα Ζαχαρία, Κλινική Ψυχολόγος