Υπάρχει χάσμα…

Έχουμε κατακτήσει τα πάντα (ακόμη και το διάστημα) εκτός από το δικαίωμα να αμειβόμαστε όσο και οι άντρες. Και γι’ αυτό δεν ευθύνεται ούτε η Τρόικα, ούτε η οικονομική κρίση. Το χάσμα αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών στην Κύπρο χρονολογείται, γι’ αυτό και το Τμήμα Εργασιακών σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αποφάσισε να λάβει άμεσα δράση…

Από πτυχία σκίζουμε. Και από ικανότητες επίσης. Τότε γιατί αμειβόμαστε λιγότερο από τους άντρες συναδέλφους μας; Και αυτό δεν το λέω εγώ, αλλά οι επίσημες έρευνες που καταδεικνύουν έντονα το μεγάλο χάσμα που υπάρχει στις αμοιβές μεταξύ ανδρών και γυναικών. Οι ετήσιες έρευνες που γίνονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνουν την Κύπρο να έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά χάσματος αμοιβών στην ΕΕ. Γι’ αυτό και στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισσαβόνας αλλά και της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Απασχόλησης για την αντιμετώπιση της ανισότητας των δύο φύλων στην αγορά εργασίας, το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων εφάρμοσε το έργο «Δράσεις για μείωση του χάσματος αμοιβών μεταξύ αντρών και γυναικών». Πρόκειται για ένα έργο που ξεκίνησε το 2010, θα ολοκληρωθεί το 2015 και έχει στόχο τη επιτάχυνση του ρυθμού μείωσης του χάσματος αμοιβών. «Επιπλέον το έργο έχει σκοπό να βελτιώσει την ποιότητα και την παραγωγικότητα της εργασίας και να ενισχύσει την ελκυστικότητα της γυναικείας απασχόλησης» μου εξηγεί, η Ανώτερη Λειτουργός του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων, Μαρίνα Ιωάννου - Χασάπη, η οποία ταυτόχρονα αναλύει και τους τρόπους με τους οποίους θα εξαλειφθεί αυτό το χάσμα.

Πού αποδίδεται το χάσμα ανάμεσα στις αμοιβές αντρών και γυναικών;
Σημαντική αιτία είναι ο επαγγελματικός διαχωρισμός ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας και η συγκέντρωση μεγάλου ποσοστού απασχολούμενων γυναικών σε ανειδίκευτα και κατά συνέπεια χαμηλόμισθα επαγγέλματα. Επιπλέον, τα στερεότυπα και οι αντιλήψεις όσον αφορά στους παραδοσιακούς ρόλους των δύο φύλων, επηρεάζουν τις επιλογές σπουδών και επαγγέλματος από τις γυναίκες. Αυτό τους στερεί την παρουσία σε επαγγέλματα που σχετίζονται με τις θετικές επιστήμες και την τεχνολογία, γεγονός που συντείνει στη διατήρηση του χάσματος αμοιβών.
Εκτός από επαγγελματίας, μία γυναίκα καλείται σήμερα να παίξει και πολλούς άλλους ρόλους. Αυτό μεγιστοποίησε το χάσμα;
Η συχνή διακοπή της επαγγελματικής καριέρας των γυναικών και η μεγαλύτερη εκπροσώπησή τους στην προσωρινή και μερική απασχόληση, λόγω της ανάληψης του μεγαλύτερου βάρους των οικογενειακών ευθυνών, επηρεάζει όντως αρνητικά τις ευκαιρίες ανέλιξής τους το φαινόμενο της «γυάλινης οροφής» και κατ’ επέκταση τα επίπεδα αμοιβών τους.
Εδώ και δέκα χρόνια, υπάρχει σχετική νομοθεσία για τη ρύθμιση αυτής της ανισότητας, εντούτοις δεν εφαρμόζεται. Γιατί;
Αν και το χάσμα αμοιβών τείνει να μειώνεται με την πάροδο του χρόνου (από 33% που ήταν το 1994 και 25% το 2005, μειώθηκε σε 21% το 2010 ) εντούτοις, η συντήρηση της ανισότητας, υποδηλώνει ότι ακόμα δεν αντιμετωπίστηκαν τα βαθύτερα αίτια του χάσματος. Οι δράσεις του έργου είναι στοχευμένες, τόσο ως προς την καλύτερη εφαρμογή της νομοθεσίας, όσο και ως προς την αντιμετώπιση των βαθύτερων αυτών αιτίων, περιλαμβανομένων της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης.
Η ενημέρωση των εργοδοτών είναι ψηλά στις προτεραιότητές σας;
Ακριβώς, πολλές από τις δράσεις του έργου απευθύνονται στους εργοδότες. Η ύπαρξη διακρίσεων και η ελλιπής εφαρμογή της ισότητας αμοιβών, ευκαιριών και ανέλιξης των δύο φύλων στο εργασιακό περιβάλλον, περιορίζει την ευκαιρία κάθε εργοδότη να προσλάβει και διατηρήσει το ικανότερο προσωπικό.
Δεδομένης της οικονομικής κρίσης, το χάσμα αυτό θα μεγιστοποιηθεί;
Οι προσπάθειες αντιμετώπισης του χάσματος αμοιβών, γίνονται ακόμη πιο δύσκολες και αναγκαίες, λόγω της οικονομικής κρίσης. Οι ενδείξεις δεν είναι ενθαρρυντικές, αφού φαίνεται να επηρεάζεται δυσανάλογα η γυναικεία απασχόληση και τα εισοδήματα των γυναικών. Το χάσμα αμοιβών επηρεάζει την ευημερία του κοινωνικού συνόλου με αλυσιδωτά αρνητικά παράγωγα. Η φτώχεια χτυπά περισσότερο τις γυναίκες και το σημερινό χάσμα αμοιβών μεταφράζεται στο μέλλον σε χαμηλότερες συντάξεις για το γυναικείο πληθυσμό.
Εμείς οι ίδιες, φέρουμε ευθύνες ως προς τη διατήρηση αυτού του χάσματος;
Τα στερεότυπα και οι αντιλήψεις όσον αφορά στους παραδοσιακούς ρόλους των δύο φύλων, αφορούν ολόκληρη την κοινωνία, περιλαμβανομένων φυσικά και των ιδίων των γυναικών. Τα αίτια, αλλά κυρίως οι συνέπειες των διαφορών στις αμοιβές μεταξύ των δύο φύλων, είναι σημαντικό να γίνουν αντιληπτές από όλους, τόσο από τους εργαζόμενους όσο και από τους εργοδότες.
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και το δικαίωμά μας στην ίση αμοιβή;
Οι γυναίκες που θεωρούν ότι αμείβονται λιγότερο για ίδια εργασία ή εργασία ίσης αξίας, σε σύγκριση με τους άνδρες συναδέλφους τους, μπορούν να υποβάλουν καταγγελία στο Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων ή στην Αρχή Ισότητας, που λειτουργεί στα πλαίσια του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως.

Ιnfo: Μάθε τα πάντα για το έργο «Δράσεις για μείωση του χάσματος αμοιβών, μεταξύ ανδρών και γυναικών» και διεκδίκησε τα δικαιώματα σου. Τηλ.: 22803100, www.mlsi.gov.cy/dlr, info@dlr.mlsi.gov.cy

Photo:Παντελής Χατζημηνάς